Przyspieszenie prac nad szczepionk&… – Information Centre – Research & Innovation

© Kadmy, #94355258, 2018. supply: stock.adobe.com

Jeśli chodzi o zapobieganie chorobom, nie ma nic lepszego niż skuteczna szczepionka. Niestety, opracowanie nowej szczepionki to długi i złożony proces, z czego wiele osób zdało sobie sprawę dopiero podczas pandemii COVID-19. 

Co ważne, badania nad skuteczną szczepionką nie mogą być prowadzone w ukryciu – taki proces wymaga współpracy międzynarodowej, tworzenia partnerstw publiczno-prywatnych oraz dzielenia się zasobami i wiedzą. W Europie takie działania prowadzone są m.in. w ramach TRANSVAC2 – finansowanego przez UE projektu koordynowanego przez organizację European Vaccine Initiative (EVI), którego celem jest przyspieszenie prac nad szczepionkami.

„Projekt TRANSVAC2 wspiera opracowywanie innowacyjnych szczepionek profilaktycznych i terapeutycznych zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt”, mówi Hilde Depraetere, dyrektor zarządzająca w EVI. „W ten sposób chcemy nie tylko reagować na pilne wyzwania związane z ochroną zdrowia, takie jak pandemia COVID-19, ale także sprawić, by Europa stała się światowym liderem w dziedzinie badań i rozwoju w zakresie szczepionek”.

Usługi, wsparcie, współpraca oraz szkolenia 

Aby usprawnić proces opracowywania szczepionek, zespół projektu TRANSVAC2 oferuje szeroki zakres usług na wszystkich etapach prac – większość z nich jest dostępna za darmo. Uzupełnieniem dla usług są wspólne działania badawcze prowadzone przez partnerów konsorcjum.

„Te inicjatywy koncentrują się głównie na udoskonalaniu adiuwantów, testów predykcyjnych i metod biologii systemowej”, dodaje Depraetere. „Ich celem jest uzupełnienie wszelkich luk w wiedzy na temat procesu tworzenia szczepionek, a także ulepszenie świadczonych usług”.

Projekt TRANSVAC2 oferuje również szereg możliwości w zakresie nawiązywania współpracy. Jedną z nich jest udostępnianie instytucjom partnerskim zbiorów standardowych próbek. „Dzięki dzieleniu się różnymi próbkami pochodzenia zwierzęcego w ramach naszego biobanku przyczyniamy się do zmniejszania liczby zwierząt wykorzystywanych do badań
naukowych”, wyjaśnia Depraetere

Kolejnym osiągnięciem projektu TRANSVAC2 jest zorganizowanie 14 modułów szkoleniowych poświęconych pracom badawczo-rozwojowym w zakresie szczepionek w różnych wiodących europejskich ośrodkach badawczych. „Celem tej inicjatywy jest szkolenie naukowców w dziedzinie badań
i rozwoju w zakresie szczepionek, aby zagwarantować Europie utrzymanie pozycji lidera w tym obszarze”, mówi Depraetere. „Do tej pory przeszkoliliśmy ponad 100 naukowców z takich tematów jak nauka analityczna, badania kliniczne i opracowywanie procesów oraz kwestie regulacyjne”.

Specjalne wsparcie na rzecz badań i rozwoju w zakresie szczepionek i jego nowy cel – szczepionka przeciw COVID-19

To unikalne połączenie usług, wsparcia, współpracy i szkoleń
okazało się strzałem w dziesiątkę. W ciągu pierwszych trzech lat od rozpoczęcia projektu TRANSVAC2 z 38 usług skorzystali naukowcy realizujący 23 projekty zgłoszone przez MśP i ośrodki badawcze z Europy, Ameryki Południowej i Ameryki Północnej, poświęcone badaniom nad różnymi rodzajami chorób, w tym chorobami wywoływanymi przez bakterie, pasożyty i wirusy, chorobami alergicznymi czy onkologicznymi. Najnowszym celem badań jest SARS-CoV-2.

Jak tłumaczy Depraetere, ogromne wyzwanie, jakim jest pandemia COVID-19, zwiększyło presję na tworzenie odpowiednich narzędzi do kontrolowania i zwalczania tej choroby. „Szczepionki mogą skutecznie i z wyprzedzeniem spłaszczyć krzywą zakażeń, czego nie da się osiągnąć samym leczeniem”,mówi. „Jest tylko jeden poważny issue: bardzo często szczepionka jest dostępna zbyt późno, by pomóc w zwalczaniu tej fali zakażeń, z którą musimy sobie radzić w danym momencie”.

W celu wsparcia globalnych wysiłków na rzecz przyspieszenia opracowania szczepionki zespół projektu TRANSVAC2 opublikował specjalne zaproszenie do składania wniosków dotyczących projektów poświęconych szczepionce przeciw COVID-19. Osiem wybranych grup badawczych reprezentujących MśP i instytucje publiczne – skupionych na szybkim opracowaniu szczepionki przeciw COVID-19 – uzyska możliwość skorzystania z 31 usług w ramach projektu: od wsparcia podczas prac nad poszukiwaniem antygenu po pomoc podczas badań
przedklinicznych i klinicznych. Zespół projektu TRANSVAC2 ma nadzieję, że dzięki temu szczepionka przeciw COVID-19 powstanie dużo szybciej.

Proces opracowania szczepionki trwa zazwyczaj wiele lat i wymaga zastosowania różnych platform technologicznych, do których przeważnie nie mają dostępu pojedyncze ośrodki badawcze”, podsumowuje Depraetere. „Szybki postęp w kierunku tworzenia skutecznych szczepionek uda się osiągnąć jedynie dzięki wspólnym i skoordynowanym działaniom w Europie i na całym świecie, a projekt TRANSVAC2 jest idealnie przygotowany do tego, by odpowiedzieć na to wyzwanie”. Na realizację tego specjalnego wsparcia na rzecz badań i rozwoju w zakresie szczepionki przeciw COVID-19 Unia Europejska, w porozumieniu z państwami członkowskimi, przeznaczyła dodatkowe środki finansowe w wysokości four mln EUR.